مدرار سایتی برای فهمیدن
سوم مارس ۲۰۱۵، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، در بخشی از سخنان خود درباره ایران در کنگره آمریکا به داستان استر اشاره کرد و گفت: “فرداشب، در جشن یهودی پوریم، کتاب استر را خواهیم خواند، در مورد وزیر قدرتمند ایرانی به نام هامان که حدود دو هزار و پانصد سال پیش برای نابودی قوم یهود توطئه کرد، اما یک زن شجاع یهودی، ملکه استر، توطئه را فاش ساخت و به یهودیان حق دفاع از خود را در برابر دشمنانشان اعطا کرد. توطئه مزبور خنثی شد و مردم ما نجات پیدا کردند.” سیاستمداران در همه جای جهان از داستان‌ها و روایات برای رسیدن به مقاصد خود استفاده و سوءاستفاده می‌کنند، اما مورخ وظیفه دارد با روشنگری دربارهٔ آن موضوع جلو سوءاستفاده‌ی دیگران را بگیرد. جشن پوریم و داستان استر، که برای یهودیان اهمیت زیادی دارد، با تاریخ ایران پیوند خورده، اما پژوهشگران ایرانی اندکی تا به حال درصدد مطالعه‌ی تاریخی این موضوع برآمده‌اند. در این کتاب تلاش شده با زبان ساده و کاملا مستند به نقد و بررسی این روایت پرداخته شود.
این کتاب به مطالعۀ داستان ملکۀ معروف یهودی استر، بر مبنای تاریخ ایرانِ هخامنشی می‌پردازد تا خاستگاه جشن پوریم را شناسایی کند. برای رسیدن به چنین هدفی چاره‌ای نیست جز اینکه روابط قوم یهود با دولت هخامنشی روشن شود. بنابراین کتاب حاضر به‌طور کلی در مورد چند و چون رابطۀ هخامنشیان، به ویژه خشایارشا با یهودیان است. سال‌هاست که عده‌ای جشن پوریم را سند قتل‌عام ایرانیان به‌دست یهودیان می‌دانند و حتی آن را به جشن ایرانی سیزده به در مربوط می‌دانند، در این کتاب به تفصیل شرح داده شده است که چرا تمامی این باورها اشتباه است. نه یهودیان در زمان خشایارشا ایرانیان را قتل‌عام کرده‌اند، نه رابطۀ ویژه‌ای بین یهودیان و هخامنشیان وجود داشته است و نه داستان استر و مردخای واقعیت تاریخی دارد. کل این ماجراها در واقع نوعی تاریخ‌سازی هستند که در طول زمان بنابه شرایط سیاسی و اجتماعی هم ایران و هم یهودیان در نقاط مختلف جهان، به آن شاخ و برگ داده شده است. این کتاب علمی و پژوهشی است اما با نثری ساده و روان نوشته شده است تا مخاطبان عادی هم بتوانند به سادگی آن را بخوانند و بفهمند. خوانندگان پس از مطالعۀ این کتاب علاوه بر کسب اطلاعات زیادی در مورد هخامنشیان و قوم یهود، متوجه پیوند عمیق کتاب مقدس با تاریخ ایران خواهند شد. در واقع مطالعۀ تاریخ ایران از دریچۀ کتاب مقدس مدت‌ها است که مورد غفلت پژوهشگران ایرانی قرار گرفته است و در خارج از ایران هم توجه خاصی به آن نشده است. در کتاب مقدس بارها به ایرانیان و برخی سرزمین‌های ایرانی اشاره شده است. خیلی از ایرانی‌ها نمی‌دانند که یکی از معروف‌ترین بخش‌های کتاب مقدس، یعنی کتاب استر، به طور کامل متمرکز بر خاک ایران و دربار هخامنشیان است. کتاب در چهار فصل تدوین شده است که دو فصل آغازین آن در واقع مقدمه‌ای بر شناخت داستان استر هستند و بیشتر حول محور روابط یهودیان و هخامنشیان پیش از پادشاهی خشایارشا می‌چرخند. فصل سوم کتاب که مفصل‌ترین و مهم‌ترین فصل کتاب است، به صورت آیه به آیه به مطالعۀ کهن‌ترین نسخۀ عبری کتاب استر می‌پردازد. فصل چهارم کتاب نیز به مطالعۀ خاستگاه جشن پوریم می‌پردازد. در همین فصل است که خوانندگان علاوه بر پوریم، با برخی دیگر از جشن‌های ایرانِ هخامنشی و پیچیدگی‌های مربوط به آن‌ها آشنا می‌شوند. در پایان کتاب و قسمت منابع و مآخد نیز حدود دویست کتاب، مقاله و مدخل تخصصی تاریخی معرفی شده است تا پژوهشگران و خوانندگان متخصص برای تحقیقات بیشتر از آن‌ها استفاده کنند. جهت سفارش این کتاب به مدیر پیام دهید: در تلگرام
منبع: کانال سلطان نصیر
