اِمشونی کُشطا یا عالم حقیقت

بسم الله الرحمن الرحیم

کلیپ مصاحبه با عالم بزرگ مندائی _اگر اشتباه ننمایم_ سالم چحیلی درباره  منجی در نزد مندائیان

۱⃣ در نزد مندائیان شیتل (شیث) است که برای نجات جهان بر می گردد. (مخاطبین گرامی در تطبیق وی با حضرت مهدی اشتباه ننمایند) این ماجرا بسیار پیچیده است ان شاالله اگر عمری باقی ماند توضیحات کافی و شافی درباره اش خواهم داد. 

۲⃣ از فحوای سخن ایشان ممکن است این پنداشت برای فرد ایجاد شود که اَنُش اُثرا معلم حضرت یحیی یک فرد انسانی بوده است. حال آنکه وی یک موجود نورانی (فرشته) است که از عالَم اِمشونی کُشطا (عالَم حقیقت) پای به جهان مادی گذاشت و به حضرت یحیی تعلیم داد و او را حمایت کرد و سپس به همان عالم حقیقت بازگشت. 

پ ن : به نظر فقیر بین اِمشونی کُشطا (عالم حقیقت) در نزد منداییان با عالم حقیقت در نزد باطن داران حقیقی و پنهانی یارسان ها نه مسند نشینان مدعی کنونی اش، شباهت ها و پیوندهایی وجود دارد که تو گویی یکی می باشند.

در قسمتی از کلیپ بالا عالم مندائی چحیلی از اتفاقاتی که انُش اُثرا برای اورشلیم رقم می زند. سخن می گوید اما حرف خویش را ادامه نمی دهد و سربسته می گوید و از آن می گذرد. این خود داستانی دارد. ابتدا این مقدمه مهم را بگویم دین صابئین مندایی یک دین گنوسی است و شاید تنها دین گنوسی رسمی باقی مانده در جهان کنونی!
نام واژه مندا در زبان آرامی معنی عرفان می دهد که مترادف نام واژه گنوس در یونانی باستان می باشد. منداییان به اصل توحید و خدای احد واحد ایمان دارند و در عین حال معتقدند خداوند یکتای ازلی که دور از دسترس است آن هنگام که شروع به خلقت می نماید حیات اول و عوالمی را خلق می نماید و این داستان آفرینش ادامه پیدا می نماید. تا به هیبل زیوا در حیات سوم که بعضا همتای جبرئیل در ادیان ابراهیمی نیز گرفته می شود می رسد. هیبل زیوا به عالم ظلمات می تازد و در آنجا با ملکه تاریکی که روها نام دارد. (که نامش به نام روحا مادر زن ابلیس در بعضی روایات اسلامی شباهت دارد ) برخورد می نماید از این تازش و برخورد فرزندی ناخواسته و دوگانه تولید می شود که اپثاهیل یا پتاهیل نام دارد. (نام وی به نام ایزد کهن مصری پتح شباهت دارد. برخی محققین نیز به این شباهت اشاره نموده اند ) سپس اپتاهیل با کمک هیبل زیوا اقدام به سرد نمودن زمین و خلقت می نماید. اپتاهیل در مندائیت تقریبا چیزی شبیه یلدابوث (عقل فعال) در گنوسیسم رسمی غربی است که ماهیت دوگانه دارد یک روی به عالم ماده و روی دیگر به عالم عقول دارد. البته در منداییت روها ملکه عالم ظلمات خالق هفت کوکب می باشد. و اپتاهیل پسر روها موجودی مجزا از این هفت کوکب است. در بعضی شاخه های گنوسیسم غربی یلدابوث با کوکب زحل یکسان انگاری شده است. در مندائیت مادر اپتاهیل روها موجودی شرور منفی و ملکه عالم ظلمات است. حال آنکه در گنوسیسم مادر یلدابوث، سوفیا (حکمت) موجودی مقدس و مثبت است که یلدابوث به وی حسادت می نماید.
گنوسیسم مندایی نسبت به گنوسیسم شمعون مغ و بعضی نحله های دیگر بسیار به ادیان ابراهیمی نزدیک تر است.
اما مشکل آنجا پیش می آید که منداییان، تنها به نبوت آدم صفی الله و شیث هبه الله و نوح نجی الله و سام ع و یحیی علیه السلام اعتقاد دارند و حضرت ابراهیم خلیل و موسی کلیم و عیسی روح الله و به تبعش حتی حضرت رسول اکرم صلوات الله علیه را قبول ندارند. گاه به گونه مستقیم نظیر آنچه در کتاب ادراشی اد یحیی آمده است. کبوتری که در داستان انجیل روح القدس دانسته شده را نماینده روها ملکه عالم ظلمات می دانند و حضرت عیسی روح الله را به تبعش پیامبر روها می دانند. (کتاب تحقیقی در دین صابئین مندائی مسعود فروزنده ص ۱۶۴)
همچنین در کتاب گنزا ربای یمین (راست) اینگونه آمده که اورشلیم که قبله گاه سه دین مهم ابراهیمی است توسط روها و هفت فرزندش (هفت کوکب) که موجودات تاریک و ظلمانی هستند خلق شده است. (گنزا ربا یمین کتاب ۳۸) بنابراین منداییان اورشلیم را نه یک شهر نورانی و الهی که بدلیل گناه یهودیان در کشتن انبیا و پایبند نبودن به عهودشان نظیر بت پرستی گرفتار عذاب الهی شده بلکه آن را از اساس یک شهر ظلمانی می دانند که توسط روها و فرزندانش خلق شده و توسط انُش اثرا خراب می شود. اینکه جناب چحیلی در این کلیپ می گویند انُش اُثرا کارهایی می کند و صحبت خویش را ناتمام می گذارند اشاره به این موضوع است.

{اِمشونی کُشطا یا عالم حقیقت }

{در منتهاالیه جنوبی عوالم نور، مکانی به نام اِمشونی کُشطا به معنای مکان حقیقت، وجود دارد. این مکان در درون عوالم نور قرار دارد و نقطه واسط عوالم نور با عوالم زیرین است. مکانی نیز در اِمشونی کُشطا وجود دارد به نام اوَاثر یا ابَاثَرا، اوَاثر در عین حال نام یک ملکا یا موجود نورانی است که ملکایی است که به حساب و کتاب ارواح مردگان پرداخته و بد و نیکی ایشان را محاسبه می کند، یعنی فرشته ای که صاحب میزان و ترازو است و ارواح برای سنجش ناچارند که از مسیر او عبور کنند به او اوَاثَرمُزنَیا نیز می گویند: اوَاثَر صاحب میزان.
اوَاثر نیز به نوبه ی خود در انتهای اِمشونی کُشطا قرار دارد و به منزله دروازه عوالم نور است. به نسبت موجودات زمینی اواثَر در جهت شمال قرار دارد و این سمت _یعنی سمت شمال_ قبله ی مندائیان است که برای اجرای مناسکی مثل تعمید، براخه (نیایش روزانه) و ذبح، و نیز در بخش هایی از مناسک دیگری مثل مناسک تاجگذاری یا انتصاب روحانیون، لازم است که مجری مناسک رو به این سوی قرار بگیرد. }(کتاب تعمیدیان غریب، نوشته مهرداد عربستانی ص ۵۰ )

پ ن : بین اوَاثر یعنی ملکا فرشته صاحب میزان که به حساب ارواح رسیدگی می نماید با ایزد مهر و رشن و سروش در متون پهلوی چون اردویراف نامه شباهت وجود دارد. در متون پهلوی آمده که این سه ایزد در سر پل چینود با ترازو به حساب ارواح رسیدگی می نمایند.

 

منبع: کانال سلطان نصیر